به گزارش امروز آنلاین، اردلان سرفراز ـ ترانهسرا ـ که در ایران اقامت ندارد، از سه خواننده (رضا صادقی، سینا سرلک و علی لهراسبی) به دلیل سرقت ادبی شکایت میکند؛ پس از مدتی به دلیل حضور پیدا نکردن این سه خواننده در دادگاه، به صورت غیابی حکم محکومیت دو سال حبس تعزیری برای آنها صادر میشود. وکیل سرفراز در گفتوگویی درباره این شکایت اظهار میکند: «آقای سرفراز اعتقاد دارد که با پیگیری قانونی این پرونده میتوانیم از اتفاقات شبیه به مسئله خودشان در آینده پیشگیری کنیم.»
رضا صادقی و علی لهراسبی به دلیل اینکه ترانه «سوغاتی» سرفراز را خوانده و منتشر کردهاند، مورد شکایت قرار گرفتند.
صادقی در این زمینه توضیح داد که «دو سال پیش در کانال تلگرامم صوتی منتشر شد که این قطعه در حد یک گیتار زدن و خواندن چهار بیت از شعر "سوغاتی" آقای سرفراز بود. در این صوت تلگرامی حتی صدای محیط و در و دیوار نیز شنیده میشود.»
علی لهراسبی هم تا به این لحظه سکوت کرده و توضیحی درباره قطعهای که آن را تنظیم و منتشر کرده نداده است. در زمانی که این قطعه به شکل تکآهنگ منتشر شده، دفتر موسیقی وزارت ارشاد هنوز اقدام به صدور مجوز برای تکآهنگها نکرده بوده است.
مطابق قوانین بینالمللی کپیرایت شاید کار رضا صادقی نوعی خطا در نظر گرفته شود، اما باید دید در قوانین جاری در ایران، این دست کارها مصداق جرم محسوب میشوند؟
اما داستان درباره سینا سرلک کمی متفاوتتر است و شکایت از این خواننده به دلیل خواندن قطعه «برخیز» اعلام شده است. اینطور که به نظر میرسد سرلک این کار را روی شعری از «هوشنگ ابتهاج» خوانده است. در میان اظهار نظرهای مختلف، اینطور یادآوری میشود که اردلان سرفراز با الهام از سروده ابتهاج، ترانهای را سروده که با نام «محتاج» ضبط و منتشر شده است.
در برخورد با چنین موردی این پرسش پای خود را پیش میکشد که اساسا سرفراز در این مورد حق شکایت از سینا سرلک را داشته یا خیر؟ از طرفی دادگاه چگونه به نتیجه رسیده این
شعر متعلق به اردلان سرفراز است؟
البته حکم غیابی صادر شده و سرلک فرصتی برای دفاع از این موضوع نداشته است، با این وجود در جوابیهای که چند روز پیش توسط مدیر برنامههای این خواننده به رسانهها فرستاده شد، هیچ مطلبی مبنی بر رد یا قبول داشتن ادعای سرفراز مبنی بر مالکیت این ترانه مطرح نشده بود.
سینا سرلک در ادامه این جریان با انتشار عکسی در صفحه اینستاگرام خود از «نتیجه بررسی مجوز و تاییدیه اشعار»ش خبر داد.

در میان سه قطعه مورد شکایت قرار گرفته، شورای شعر دفتر موسیقی وزارت ارشاد تنها برای یک مورد (برخیز سینا سرلک) مجوز صادر کرده است و طبعا جریان این موضوع بیشتر از اینکه دولتی باشد، حقوقی محسوب میشود؛ اما با این وجود عملکرد شورای شعر دفتر موسیقی در موارد آتی و مشابه مورد پرسش قرار میگیرد.
علی مرادخانی ـ معاون امور هنری وزارت ارشاد ـ در این زمینه میگوید: دفتر موسیقی وزارت ارشاد در حال بررسی این موارد است.
او تاکید میکند: اصل این است که کار کسی نباید ضایع شود و اگر اتفاقی در این زمینه افتاده باید بررسی شود تا هرکس در جایگاه خودش بتواند از امکانی که به وجود آورده استفادههای بعدی داشته باشد.
یک روز پس از انتشار خبر محکومیت سه خواننده محسن رجبپور ـ تهیهکننده موسیقی و مدیرعامل مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری ـ در گفتوگویی با رادیو تهران اظهار کرده بود: «ما حقوق مادی و حقوق معنوی داریم. حقوق معنوی خلق یا تالیف یک اثر هنری به کسی واگذار نمیشود، بلکه بهرهبرداریهای مادی آن واگذار میشود. این موضوع غلطی است که در جامعه ما رخ داده و گاهی میگویند ما کلیه حقوق مادی و معنوی اثری را خریدهایم. این موضوع نشدنی است.
به دلیل اینکه بعد از انقلاب در ایران تغییرات به وجود آمده، غلط مصطلحتری وجود دارد و آثاری که حقوق مادی آن پیش از انقلاب به یک کمپانی واگذار شده، بعد از انقلاب هنرمند بار دیگر آن را واگذار میکند.»
رجبپور در ادامه درخواست کرد که هنرمندان تعارفها را کنار بگذارند و برای واگذاری حقوق از یکدیگر «رسید» بگیرند.
اگر به حرفهای رجب پور و تاریخ موسیقی در چند دهه اخیر استناد کنیم، چیزی جز هرج و مرج برای تعیین تکلیف حقوق مادی و معنوی یک اثر موسیقایی نمیبینیم.
در شرایط مشابه، حوزه سینمای کشور اقدام به تشکیل یک «بانک فیلمنامه» در نهاد صنفی خانه سینما کرده است. هر فیلمنامهنویسی که دوست ندارد بعدها از اثر او سوءاستفاده شود یا به نام فرد دیگری مورد استفاده قرار بگیرد، اثر خود را در این بانک ثبت میکند.
حالا با توجه به حجم بیشتر تولیدات موسیقایی نسبت به تولید سینمایی کشور، آیا مسوولان نیازی نمیبینند چنین «بانک» موسیقایی در ابعاد ملی و همهجانبه ایجاد شود تا بعدها شاهد چنین هرج و مرجی نباشیم؟ گرچه پیش از این وعدهها و اقداماتی جهت ایجاد بانک موسیقی و بانک ترانه انجام شده است اما تا به حال نتیجهبخش نبوده است.
با همه این اوصاف شکایت اردلان سرفراز و به نتیجه رسیدن آن توانسته روزنه امیدی را در زمینه «حق نشر» و احقاق حقوق صاحب اثر ایجاد کند؛ اما در نهایت درباره این مورد شکایت به خصوص ایرادها و پرسشهایی وارد شده و خلاء ایجاد یک بانک اطلاعاتی ترانه و موسیقی توسط وزارت ارشاد، خانه موسیقی یا صدا و سیما احساس میشود که بهتر است مسوولان هرچه سریعتر نسبت به آن شفافسازی و اقدام کنند.
منبع: isna.ir
ارسال دیدگاه: